ගෝලීය වශයෙන් දැවැන්ත අර්බුදයක් බවට පත්ව ඇති ප්ලාස්ටික් ගැටලුවට මුහුණ දීම සඳහා නව්‍ය විසඳුම් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා දකුණු ආසියානු කලාපයේ තරුණ Hackathon තරඟයේ සමස්ත ජයග්‍රහණය ලබාගැනීමට ශ්‍රී ලංකාවේ තරුණයෝ පිරිසක් සමත් වූහ.
ජයග්‍රාහකයෝ ධීවර කර්මාන්තයේ බහුලව භාවිතා වන ස්ටයිරෝෆෝම් පාදක පෙට්ටි සඳහා විකල්පයක් ලෙස ජෛව හායනයට ලක්වන මාළු ගබඩා පෙට්ටියක් නිර්මාණය කළහ.
‘මයික්‍රෝ බොක්ස් බයි වයිට් රූට්’ ලෙස තමන්ව හඳුන්වා ගන්නා මෙම කණ්ඩායම, ඒ වෙනුවට දිලීර වල දක්නට ලැබෙන මුල් වැනි ව්‍යුහයක් වන මයිසිලියම් භාවිතා කිරීමට යෝජනා කරයි.
දෙවන ස්ථානය දිනා ගත්තේ එන්සයිම පාදක ප්ලාස්ටික් ජෛව හායනයට ලක්වීමේ නවෝත්පාදනයක් ඉදිරිපත් කළ ‘ග්‍රීන් ඇල්කෙමි’ නම් ඉන්දියානු තරුණ කණ්ඩායමක් විසිනි.
මෙම තරඟයේ තුන්වැනි ස්ථානය හිමිකරගෙන ඇත්තේ භූතානයේ ‘ඉකෝ පෙට්’ කණ්ඩායමට වන අතර ඔවුන් ගෘහස්ථ අපද්‍රව්‍ය අවම කිරීම සඳහා පාරිභෝගික අධ්‍යාපනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ස්මාර්ට්ෆෝන් යෙදුමකට සම්බන්ධ ක්‍රමවේදයක් යෝජනා කර තිබිණි.
මෙම ජයග්‍රාහකයින් තෝරා ගනු ලැබුවේ ඇෆ්ගනිස්ථානය, බංග්ලාදේශය, භූතානය, ඉන්දියාව, මාලදිවයින, නේපාලය, පකිස්ථානය සහ ශ්‍රී ලංකාව යන රටවල වයස අවුරුදු 18 ත් 30 ත් අතර තරුණ තරුණියන් 67 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත අවසන් කණ්ඩායම් 23ක් අතරිනි.
PLEASE Hack ලෙස හැඳින්වෙන මෙම තරඟය, දකුණු ආසියාව සඳහා ප්ලාස්ටික් රහිත ගංගා සහ මුහුද (PLEASE) ව්‍යාපෘතිය යටතේ ආරම්භ වූ අතර එය දකුණු ආසියානු සහයෝගිතා පරිසර වැඩසටහන (SACEP) විසින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද පස් අවුරුදු කලාපීය මුලපිරීමක් වන අතර ඒ සඳහා ලෝක බැංකුව විසින් අරමුදල් සපයන ලද අතර UNOPS හි සහාය ඇත.
අවසන් කණ්ඩායම් ඔවුන්ගේ නවෝත්පාදන විසඳුම් කලාපය පුරා තෝරාගත් විශේෂඥ මණ්ඩලයක් වෙත ඉදිරිපත් කළහ. විනිසුරුවන් කණ්ඩායම් ශ්‍රේණිගත කළේ ඔවුන්ගේ විසඳුම්වල නවෝත්පාදන විභවය, ව්‍යාපාර ආකෘතිය, ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සැලැස්ම, කලාපීය සහයෝගීතාවය සහ පරිමානය මෙන්ම සමස්ත පාරිසරික හා සමාජ තිරසාරභාවය මතය.
මෙම ජයග්‍රාහකයන් තෝරාගෙන ඇත්තේ එය විනිශ්චය කළ කණ්ඩායමේ ඒකමතික තීරණය අනුවය.
සුදුසුකම් ලත් රටවල් අටකින් තරුණ තරුණියන් 250 කට වැඩි පිරිසක් PLEASE Hack වෙත යොමු වූ අතර, ඔවුහු කණ්ඩායම් 98ක් ලෙස ගෘහස්ථ හා ප්‍රජාවන්හි හෝ ක්ෂුද්‍ර, කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායන්හි ප්ලාස්ටික් භාවිතය අඩු කිරීමට සහ අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය වැඩිදියුණු කිරීමට නව්‍ය විසඳුම් ඉදිරිපත් කළහ.
කෙටි ලැයිස්තුගත කණ්ඩායම් මාර්තු මාසයේ දී සති දෙකක අතථ්‍ය හැකතන් තරඟයක නිරත වූ අතර, ඔවුන්ගේ නව්‍ය සංකල්ප වැඩිදියුණු කිරීමට සහ සංවර්ධනය කිරීමට එක් එක් කණ්ඩායම තුළ සහයෝගයෙන් කටයුතු කර තිබිණි.
ඔවුන්ට ජාතික විශේෂඥයින්ගෙන් උපදේශක සහාය සහ මග පෙන්වීම ලැබුණි. ඉන්පසු අප්‍රේල් 06 වන දින කොළඹ පැවති දකුණු ආසියානු කලාපීය අවසන් තරඟයට සහභාගී වීමට කණ්ඩායම් 23 ක් තෝරා ගන්නා ලදී.
කලාපීය ජයග්‍රාහකයින්ට ඔවුන්ගේ නවෝත්පාදනයන් වැඩිදියුණු කිරීමට සහ විභව ආයෝජකයින්ට ඉදිරිපත් කිරීමට හැකි වන පරිදි මූලික අරමුදල් ලැබෙනු ඇත. සෑම දකුණු ආසියානු රටකින්ම ජාතික මට්ටමේ ජයග්‍රාහකයින් හඳුනාගෙන ත්‍යාග පිරිනමන ලදී.
“අපේ මිහිතලය සමෘද්ධිමත් වන්නේ අපේ තරුණ තරුණියන්ට භාරකාරත්වය දැරීමට බලය ලැබුණු විට පමණයි,” SACEP හි අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් නොර්බු වැන්ග්චුක් මෙම කර්තව්‍යය සඳහා තම උද්යෝගය පළ කරමින් පැවසීය.
“මෙම හැකතන් තරගය දකුණු ආසියාවේ අපගේ තරුණ තරුණියන්ගේ කැපවීම පෙන්නුම් කරයි, ඔවුන් අප මුහුණ දෙන ප්ලාස්ටික් අර්බුදය ගැන කනස්සල්ලට පත්ව සිටිනවා පමණක් නොව, අර්බුදයෙන් පෘථිවිය බේරා ගැනීමට විසඳුම් ද ලබා දෙයි. මෙම හැකතන් තරගය තරුණයින්ට ඔවුන්ගේ අනාගතය භාර ගැනීමට බලය ලබා දෙයි.”
“ඉදිරි වසර 10 තුළ දකුණු ආසියාවේ මිලියනයකට අධික තරුණ පිරිසක් මාසිකව ශ්‍රම බලකායට එක්වනු ඇතැයි පුරෝකථනය කර ඇත,” ලෝක බැංකුවේ දකුණු ආසියානු කලාපයේ (SAR) කලාපීය ඒකාබද්ධතා අධ්‍යක්ෂ සිසිලි ෆෲමන් පවසයි. “රාජ්‍ය සහ පෞද්ගලික අංශයේ විසඳුම් හරහා නවෝත්පාදන සහ රැකියා උත්පාදනය පෝෂණය කිරීම ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතාවයක් විය යුතුය. හැකතන් වැනි මුලපිරීම් චක්‍රීය ආර්ථික නවෝත්පාදනය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ PLEASE ව්‍යාපෘතියේ ඉලක්කයට සහාය වීම සඳහා තරුණ නවෝත්පාදකයින් සඳහා තිරසාර රැකියා අවස්ථා නිර්මාණය කරයි.”
UNOPS හි දකුණු ආසියානු බහු-රට කාර්යාලයේ අධ්‍යක්ෂ චාල්ස් කැලනන් මහතා මෙම උත්සවයේ දිගුකාලීන ප්‍රතිලාභ අවධාරණය කරමින්, “PLEASE Hack Hackathon යනු නවෝත්පාදනයන් ප්‍රායෝගික විසඳුම් බවට පරිවර්තනය කිරීමයි. මෙම අදහස් ජීවයට පැමිණ පිරිසිදු, වඩාත් තිරසාර දකුණු ආසියාවකට දායක වන ආකාරය දැකීමට අපි සතුටු වෙමු,” යනුවෙන් පැවසීය.
දකුණු ආසියාව සඳහා ප්ලාස්ටික් රහිත ගංගා සහ මුහුද (PLEASE) යනු සමුද්‍ර ප්ලාස්ටික් දූෂණයට එරෙහිව සටන් කිරීම සහ තිරසාර ප්ලාස්ටික් භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා කලාපයේ විශාලතම මුලපිරීමයි. ලෝක බැංකුව විසින් අරමුදල් සපයනු ලබන අතර UNOPS හි ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සහාය ඇතිව දකුණු ආසියානු සහයෝගිතා පරිසර වැඩසටහන (SACEP) විසින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන අතර, PLEASE රාජ්‍ය-පෞද්ගලික හවුල්කාරිත්වයන්, තරඟකාරී ප්‍රදාන සහ චක්‍රීය ආර්ථික විසඳුම් හරහා නවෝත්පාදනයන් මෙහෙයවයි.