කොවිඩ් සමයේ බලහත්කාරයෙන් සිරුරු ආදාහනය කරන ලද 278 දෙනාගේ පවුල් සඳහා අනුස්මරණ, යාඥා සහ සහයෝගය දැක්වීම සඳහා අප්‍රේල් 6 වන දින පෙ.ව. 10 ට කොළඹ 6, මැරීන් ග්‍රෑන්ඩ් ශාලාවේදී බහු වාර්ගික සභාවක් සමඟ අනුස්මරණ සැමරුමක් පැවැත්වීමට නියමිතය.
2020 මාර්තු 31 වන දින, මීගමුවේදී මුස්ලිම් COVID-19 වින්දිතයෙකු පළමුවරට බලහත්කාර ආදාහනය සිදු කරන ලද අතර එය මුස්ලිම් ප්‍රජාවට ඛේදජනක හා වේදනාකාරී පරිච්ඡේදයක ආරම්භය සනිටුහන් කළේය. ඉන් පසු මාස කිහිපය තුළ, දින 29 ක් වයසැති ළදරුවෙකු ඇතුළු වින්දිතයින් 278 දෙනෙකු පවුල්වල කැමැත්තට පටහැනිව ආදාහනය කරන ලදී. ආදාහනයට ඇති බිය නිසා බොහෝ මුස්ලිම්වරුන් COVID 19 මගින් පීඩාවට පත් වූ විට වෛද්‍ය ආධාර ලබා ගැනීමෙන් පවා වැළකී සිටි බව අනාවරණය විය.
බලහත්කාරයෙන් ආදාහනය කිරීම ජාතික හා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් මුස්ලිම් ජනතාව තුළ කලකිරීමක් ඇති කළ අතර, මානව හිමිකම් සංවිධාන සහ ගෝලීය මුස්ලිම් ප්‍රජාවන් මෙම ප්‍රතිපත්තිය හෙළා දුටුවේය. COVID-19 තහවුරු කරන ලද හෝ සැක කරන ලද මළ සිරුරු බැහැර කිරීම සඳහා ඇති එකම විකල්පය ලෙස ආදාහනය ලෙස නම් කිරීම මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීමකි. මළ සිරුරු භූමදානය කිරීමෙන් COVID-19 වැනි බෝවන රෝග පැතිරීමේ අවදානම වැඩි වන බවට ශ්‍රී ලංකාවේ හෝ වෙනත් රටවල ස්ථාපිත වෛද්‍ය හෝ විද්‍යාත්මක සාක්ෂි නොමැත.
ඉස්ලාමයේ, ආදාහනය දැඩි ලෙස තහනම් කර ඇත. නබි මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ගේ ආදර්ශය අනුගමනය කරමින්, මළවුන් ගෞරවාන්විතව හා ගෞරවයෙන් භූමදාන කිරීම ඉස්ලාම් ආගමේ අවධාරණය කර තිබේ. ඉස්ලාමය උගන්වන්නේ මරණයෙන් පසුව පවා මිනිස් සිරුරට ගෞරවයෙන් සැලකිය යුතු බවයි. ශරීරය පුළුස්සා දැමීම එහි පාරිශුද්ධභාවය උල්ලංඝනය කිරීමක් ලෙස සැලකේ.
ඉස්ලාමය විනිශ්චය දිනයේදී භෞතිකව නැවත නැඟිටීම විශ්වාස කරයි. දෙවියන් වහන්සේට ඕනෑම ආකාරයක නැවත නැඟිටීමක් කළ හැකි වුවද, ආදාහනය මළසිරුරු බැහැර කිරීමේ අස්වාභාවික ක්‍රමයක් ලෙස සලකනු ලබන අතර මරණින් මතු ජීවිතය පිළිබඳ සාම්ප්‍රදායික ඉස්ලාමීය විශ්වාසයන්ට පටහැනි වේ. අපරාධකරුවන් හෝ සතුරන් සම්බන්ධයෙන් පවා, මළවුන් පුළුස්සා දැමීම නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමා දැඩි ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, ගින්න බැහැර කිරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස භාවිතා නොකළ යුතු බව තහවුරු කළ සඳහන් කර තිබේ.
මෙම හේතූන් නිසා, ආදාහනය තහනම් (හරාම්) බව ඉස්ලාමීය විද්වතුන් ඒකමතිකව පිලි ගනී. සේදීම (ගුස්ල්), ආවරණය (කෆාන්) සහ යාච්ඤාව (ජනසා) ඇතුළු ඉස්ලාමීය චාරිත්‍ර අනුගමනය කරන බවට මුස්ලිම්වරුන් දිරිමත් කරනු ලැබේ.
බලහත්කාරයෙන් ආදාහනය කිරීම සහ මෙම මූලික අයිතිය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම බලපෑමට ලක් වූ පවුල්වලට ගැඹුරු චිත්තවේගීය හා අධ්‍යාත්මික පසුතැවිල්ලක් ඇති කළ අතර, ඔවුන්ගේ ආදරණීයයන් වෙනුවෙන් ශෝක වීමට සහ අවසන් චාරිත්‍ර ඉටු කිරීමට පවා ඔවුන්ට අවස්ථාව අහිමි කළේය. ඉස්ලාමය උගන්වන්නේ භූමදානය යනු පරිශුද්ධ යුතුකමක් බවත්, දෙවියන් වහන්සේ විසින් නියම කරන ලද පරිදි පොළොවට නැවත පැමිණීමක් බවත්ය: “(පොළොවෙන්) අපි ඔබව මැව්වෙමු, අපි ඔබව ඒ තුළට ආපසු ගෙන එන්නෙමු, එයින් අපි ඔබව නැවත වරක් පිටතට ගෙන එන්නෙමු” (කුරානය 20:55). මෙය නොසලකා හැරීමෙන්, ආගමික නිදහස සහ මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකම් යන දෙකම උල්ලංඝනය කළේය.
මෙම වේදනාකාරී අසාධාරණය අප සිහිපත් කරන විට, මාර්තු 31 වන දින පීඩාවට පත් පවුල් සඳහා යාච්ඤාකිරීම, සිහිපත් කිරීම සහ සහයෝගයේ දිනයක් ලෙස සනිටුහන් කරන ලෙස සියලු ප්‍රජාවන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.
ගෞරවනීය භූමදානයක් ප්‍රතික්ෂේප කළ අයගේ ආත්මයන් සඳහා යාච්ඤා කරන්න.ශෝකය, සහයෝගය සහ සහයෝගීතාවයේ ආමන්ත්‍රණය සමඟ වින්දිත පවුල් වෙත සමීප වෙමු.චිත්තවේගීය සහයෝගය, පෙනී සිටීම සහ පාඩුව සහ එහි ප්‍රතිවිපාක සමඟ තවමත් අරගල කරන අයට උපකාර කිරීම තුළින් හැකි ඕනෑම ආකාරයකින් ආධාර ලබා දෙන්න.
සිදු වූ වරදට වන්දි ගෙවීමෙන් වන්දි ලබා ගැනීමටත්, වරදට ලක් වූවන්ට ආධාර සැපයීමටත් අපි උත්සාහ කරමු.බලහත්කාරයෙන් ආදාහනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තිය පසුව ආපසු හැරවූවත්, ඒ කෙරෙහි ඇතිවූ ශෝකය තවමත් පවතී. ජාතියක් ලෙස, අපි මෙම අසාධාරණය පිළිගත යුතුය. එවැනි උල්ලංඝනයන් නැවත කිසිදා සිදු නොවන බවට සහතික විය යුතු සහ අනුකම්පාවෙන් හා එකමුතුකමින් එකට සිටිය යුතුය.
වින්දිතයින් සිහිපත් කිරීමට, ඔවුන්ගේ පවුල් සමඟ සිටීමට සහ සෑම පුද්ගලයෙකුගේම ගෞරවය ජීවිතයේදී සහ මරණයේදී ගරු කරන අනාගතයකට කැපවීමට එක්වන ලෙස සමස්ත ලංකා ජමියතුල් උලමා සංවිධානය සියලු යහපත් මිනිසුන්ට ආරාධනා කරයි.
ජාතියක් ලෙස අපි බහු වාර්ගික, බහු ආගමික සහ භාෂාමය විවිධත්වය සැමරිය යුතුය. සෑම ශ්‍රී ලාංකිකයෙකුම සෑම පුරවැසියෙකුගේම ගෞරවය සහ ආගමික විශ්වාසයන් ආරක්ෂා කිරීමට කැපවිය යුතු බව සමස්ත ලංකා ජමියතුල් උලමාහි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී අස්-ෂීක් එම්.එච්.එම්. බුර්හාන් බහ්ජි පවසයි.